Türkiye, gelir adaletsizliğinin en yüksek 3. ülke
Türkiye, OECD verilerine göre gelir adaletsizliğinin en yüksek 3. ülke olurken, SGK’nın Genel Sağlık Sigortası (GSS) primlerine ilişkin istatistikleri, parası olandan tahsilatın yapılamadığını, fakirin ise ödemelerden kaçamadığını ortaya koydu. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanı Ayşenur İslam, gelir testi çalışmaları konusunda önemli bir itirafta bulunarak “çok başarılı değiliz” dedi
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda torba yasa tasarısı görüşülürken, gelir testi belirleme çalışmaları için 6 ay daha süre uzatımına gidilmesi Türkiye’deki ilginç çelişkiyi gözler önüne serdi. GSS primlerine ilişkin istatistiklerine göre, devlet parası olandan tahsilat yapamazken, fakire borcunu ödemediği taktirde sağlık hizmeti dahi vermiyor.
SGK istatistiklerine göre, 2008 ila 2014 arasında belirlenen GSS primi borçlu sayısı 7 milyon 515 bin 607. Bu borçlulara tahakkuk ettirilen 9 milyar 578 milyon TL’den sadece 474 milyon 644 bin TL (yüzde 4.96) tahsil edilebildi. Yapılan tahsilatlardaki gelir düzeyleri ise dikkat çekici.
Bakandan itiraf
Geliri asgari ücret ve asgari ücretin üçte biri oranında olan 1 milyon 834 bin 331 boruçludan 357.7 milyon TL (yüzde 35) tahsil edildi. Geliri asgari ücret ve asgari ücretin iki katı kadar olan 5 milyon 485 bin 175 borçludan 90.2 milyon (yüzde 1.13) alınırken, geliri asgari ücretin iki katı ve daha fazlası olan 196 bin 101 kişiden 26.6 milyon TL (yüzde 4.43) tahsil edilebildi.
İslam, “Gelir testine girmeyenlerin adreslerine mektup gönderdik. Teste katılım düşük. Bu bizim eksikliğimiz. GSS 76 milyonu kapsayan proje. Vatandaş Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları mühtahsil olacak. Vatandaş nereye başvuracağını bilmiyor. Kurumsal kapasite sorunumuz yok ama bunu arttırmak için kamu spotu uygulaması yapılabilir. Bu bir sorun eleştiriler haklı. Çok başarılı değiliz şu ana kadar. 6 ay daha süre istiyoruz, bu sürede çözeriz” diye konuştu.
Yeşilkartlılar…
İslam’ın verdiği bilgiye göre; gelir testi yapılması sonrası, Genel Sağlık Sigortası primleri belirlenecek ve borçlar yapılandırılacak. Aylık geliri asgari ücretin 3’te 1’inden az olan vatandaşların prim borçları silinecek. Geliri, asgari ücret ve asgari ücretin 3’te 1’i arasında olanlara 42.8 TL, geliri asgari ücret ve asgari ücretin iki katı arasında olanlara 128 TL, geliri asgari ücretin 2 katı ve daha yukarı olanlardan ise 257 TL prim kesilecek. Belirlenen gelir testi sonucuna göre borçlar tespit edilerek, yeniden yapılandırılacak. İlk taksidi ödeyen vatandaş sağlık hizmetlerinden yararlanabilecek.
SGK verilerine göre Nisan 2014 itibarıyla yeşil kartlı vatandaş sayısı ise 7 milyon 917 bin 76 kişi. Bu yeşil kartlılar üzerinden tahsil edilen prim geliri ise 338 milyon 105 bin 566 TL.
