Serbest Meslek Erbabının Kiraladığı İşyerinin bir bölümünü Şirkete Kiraya Vermesindeki Vergi Durumu ?
Serbest Meslek sahibi muhasebeci,Mali Müşavir,Avukat gibi mesleği icra edenlerin iş yerinin bir kısmını şirkete kiraya vermeleri halinde serbest meslek makbuzu kesmeleri gerekir mi ? sorusu hep sorulmakta ve uygulamada tereddütler yaşanmaktaydı.Şimdi Gelir İdaresi 14/05/2013 tarihli ve Sayı : 84098128-120[70-2012-4]-294 Özelge ile bu konuyu netleştirmiştir.
Özelge açıklaması ;
Kiracı olarak faaliyet gösterdiğiniz iş yerinin bir bölümünü bir şirkete kiraya vereceğinizi belirterek, tahsil edeceğiniz kira tutarının gelir vergisi tevkifatına tabi olup olmayacağı hususunda Başkanlığımız görüşünün talep edilmesi üzerine özelge ile cevap vermiştir.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 65 inci maddesinde; “Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır. Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işleri işverene tabi olmaksızın, şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır.”hükmüne yer verilmiştir.
Kanunun 70 inci maddesinin birinci fıkrasında da, aynı fıkrada bentler halinde sayılan mal ve hakların sahipleri, mutasarrıfları, zilyetleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri veya kiracıları tarafından kiraya verilmesinden elde edilen iratların gayrimenkul sermaye iradı olduğu hükmüne yer verilmiş olup, ikinci fıkrasında ise maddede bentler halinde yazılı mal ve haklar ticari veya zirai bir işletmeye dahil bulunduğu takdirde bunların iratlarının ticari veya zirai kazancın tespitine müteallik hükümlere göre hesaplanacağı hükme bağlanmıştır.
Anılan Kanunun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında, kamu idare ve müesseseleri, iktisadi kamu müesseseleri, sair kurumlar, ticaret şirketleri, iş ortaklıkları, dernekler, vakıflar, dernek ve vakıfların iktisadi işletmeleri, kooperatifler, yatırım fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek erbabı, zirai kazançlarını bilanço veya zirai işletme hesabı esasına göre tespit eden çiftçilerin maddede bentler halinde sayılan ödemeleri (avans olarak ödenenler dahil) nakden veya hesaben yaptıkları sırada, istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapmaya mecbur oldukları hüküm altına alınmış olup, aynı maddenin (5/a) bendinde de 70 inci maddede yazılı mal ve hakların kiralanması karşılığı yapılan ödemelerden tevkifat yapılacağı hüküm altına alınmıştır.
Ayrıca, söz konusu tevkifat oranı 2009/14592 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile % 20 olarak belirlenmiştir. Bu çerçevede, kiralamış olduğunuz işyerinin bir bölümünü kurumlar vergisi mükellefine kiraya vermeniz sonucu elde ettiğiniz gelirin, gayrimenkul sermaye iradı olarak değerlendirilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla, kiracınız olan şirket tarafından tarafınıza yapılan kira ödemeleri üzerinden Gelir Vergisi Kanununun 94/5-a maddesine istinaden % 20 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılması ve anılan Kanunun 98 inci maddesinde belirtilen sürelerde ödeme veya tahakkukun yapıldığı yerin bağlı olduğu vergi dairesine muhtasar beyaname ile beyan edilerek ödenmesi gerekmektedir.
Diğer taraftan, 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 1/1 maddesinde; Türkiye’de ticari, sınai,zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisine tabi olduğu, 3 üncü fıkrasının (f) bendinde ise Gelir Vergisi Kanununun 70 inci maddesinde belirtilen mal ve hakların kiralanması işlemlerinin de vergiye tabi olduğu hüküm altına alınmıştır. Aynı Kanunun 17/4-d maddesinde ise iktisadi işletmelere dahil olmayan gayrimenkullerin kiralanması işlemlerinin KDV’den istisna olduğu hükme bağlanmıştır.
Yukarıda yer alan hüküm ve açıklamalar çerçevesinde, kiracısı olduğunuz işyerinin bir bölümünü bir şirkete kiralamanız neticesinde elde edilen kazanç serbest meslek kazancı kapsamında değerlendirilemeyeceğinden, bahse konu kiralama işlemi katma değer vergisine tabi değildir.
Sonuç olarak ; Kiracı olarak faaliyet gösterilen iş yerinin bir bölümünü bir şirkete kiraya verildiğinde , tahsil edilecek kira tutarı karşılığında ; gelir vergisi tevkifatına tabi olup olmayacağından serbest meslek makbuzu düzenlenmeyecek ayrıca kdv ye tabi olmadığından kdv tahsil edilmeyecektir.
Tüm serbest meslek erbabı için kolaylaştırıcı ve aydınlatıcı olmuş hayırlı olsun