Eşinden Boşanan Emekliler Dikkat ! SGK Müfettişi kapıda
Sgk Müfettişleri saha Denetiminde
Boşanan eşlerin birlikte yaşayıp ,yaşamadıkjlarının kontrolleri için çat kapı saha denetimi yapmaktalar.Apartmanda,köyde,mahallede istihbarat toplayıp raporlama çalışmaları yapılmaktadır.Yapılan saha çalışmasında ; komşuların – akrabaların ifadeleri ile tutanak tutup geriye dönükl işlem yapılmaktadır. Anlaşmalı boşanma sonucu haksıuz emekli maaşı almanın önüne geçmek için yapılan bu denetimler sonuç vermektedir .Bir çok haksız şekilde ölmüş babadan maaş alan eşler tespit edilerek maaşları geriye dönük iptal yapılarak cezalı şekilde ödenen maaşlar geri istenmektedir.
BOŞANAN EŞ EVE GELİYOR MU?
Bir çok ilde yapılan saha çalışmalarında tek başına yaşadığını bildiren eşlere , SGK İl Müdürlüğü’nde çalışan denetmenler evine gelerek, apartman görevlisi-site komşusu site yöneticisi ile görüşüp,bazen telefon yoluyla görüşme yaparak boşanan eşin yalnız yaşayıp yaşamadığı, evine yabancı kişilerin girip girmediği, geç saatlerde girip sabah erken saatte çıkan erkeklerin olup olmadığı ve kadının çalışıp çalışmadığı” sorulmaktadır.
SGK yetkilileri “anlaşmalı boşanma davası ile evliliğini bitirdiği için hakkında araştırmanın yapıldığı, kadınların anne-babalarından maaş almak için bu şekilde anlaşmalı boşandıkları ve konu ile ilgili istedikleri gibi araştırma yapabilecekleri” belirtilrken bazen “mevzuattaki yetkilerini abartarak gerçekleştirdikleri ” görülmektedir.
SGK’ , 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel sağlık Sigortası Kanunu’nun “Eşinden boşandığı halde, boşandığı eşiyle fiilen birlikte yaşadığı belirlenen eş ve çocukların, bağlanmış olan gelir ve aylıkları kesilir” şeklindeki 56. maddeyi işlettikleri ve yapılan işlemlerin bu maddeye göre yapıldığı belirtilmektedir.
SGK’ aile mahremini mi ihlal etmekte ?
Ne var ki bu araştırmaların abartılması bazen aile mahreminin ihlalinede sebeb olmaktadır. Özellikle boşanmış Bayanların bu şekilde inceleme altına alınması, hakkında kuşku uyandırıcı sorular sorulması, yalnız yaşayıp yaşamadığı, evine kimlerin girip çıktığı, geç gelen erken giden erkekler olup olmadığı yönünde soruların yöneltilmesi kişilik haklarına saldır ve anayasal koruma altındaki uluslararası hukukça korunan insan haklarına aykırı olarak değerlendirilebilmektedir
Apartman yöneticisi, kapıcı ve komşuları nezdinde küçük düşürülmüş ve hakkında olumsuz yargılar oluşmasına, şayia çıkmasına neden olmakta bazende kişşinin ruhsal dengesini ve sosyal yaşantısını bozmaya kadar da ulaşmaktadır.
Bu konuda Denizli İdare Mahkemesi, 30 Nisan 2015’te H.A.’yı haklı bularak kadına SGK Müdürlüğü 10 bin TL tazminat ödenmesine karar verdi. Kararda, Anayasa’nın 20. maddesine göre “herkesin özel hayatına ve aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahip olduğu, özel hayatın ve aile hayatının gizliliğine dokunulamayacağı” ifade edildi.
Özel Yaşam Hakkı ve Mahremiyeti ihlaline dikkat edilmeli
Herkes özel yaşamına ve aile yaşamına, konutuna ve haberleşmesine saygı gösterilmesi hakkına sahiptir .Böylece Kişi kamu makamlarının keyfi müdahalelerine karşı kişiyi koruduğu, devlet ise müdahalelerde bulunmaktan kaçınmalı, devlete negatif yükümlülük , saygı pozitif yükümlülükler de getirmektedir. Yeni düzenlemeler yapılması ve bireyin haklarını koruyucu mekanizmalar oluşturulması ve gerektiğinde özel tedbirlerin uygulanması, pozitif yükümlülükler arasında yer almaktadır. Şeref ve itibarı etkileyen sözel saldırılar karşısında devletin bireylerin maddi ve manevi bütünlüğüne etkili olarak saygı gösterilmesini gereği vardır.
Özel yaşam , geniş bir kavram olup kişinin maddi ve manevi bütünlüğünü içerir. Özel yaşam bazen bireyin fiziksel ve sosyal kimliği ile ilgili konuları kapsar. Kişisel şeref ve itibar da manevi bütünlük içerisinde ye alır. Kişisel itibar hakkı Anayasa’nın 20.maddesi ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 8. maddesi tarfından korunan özel yaşama saygı hakkının bir parçası olarak değerlendirirlir.
Kişinin toplum algısı negatif oluşabilir
Bayan hakkında kocası veya kocası dışında evine herhangi bir erkek alıp almadığı yönünde sorular sorulduğunda , eşinden ayrı olarak tek başına hayatını idame ettiren bir bayan ın özel yaşantısı sınırları zorlanmakta,toplum yapısı dikkate alındığında son derece olumsuz izlenimlere sebebiyet vermeye açık olduğu, kişisel şeref ve itibarının, manevi bütünlüğünün zedelendiği, idarenin kötü işleyen bu eylemiyle bir bayanın acı ve ızdırap duymasına sebebiyet verebilir
Denetimde azami özen gösterilmeli
Kamu otoritesi denetim işlemini yaparken kişi hak ve özgürlüklerini zedelemeden, özel hayatın gizliliğini ihlal etmeden araştırma,tetkik ve doğruluk testlerinin yapmalıdır.Haksız kazanç , haksız maaş alanlar hakkında gereğini yapmalıdır. Bu işlemleri yaparken Hukuki Sınırlara da azami derecede dikkate etmelidir.
